RCD ή Ρελέ ηλεκτροπληξίας

RCD ή Ρελέ ηλεκτροπληξίας

Ρελέ διαρροής  (RCD) Διάταξη Διαφορικού Ρεύματος

Ακούγεται, γράφεται, παρουσιάζεται με διάφορα ονόματα:

-Ρελέ διαρροής, ή μόνο ρελέ

-Αντιηλεκτροπληξιακός διακόπτης, ή μόνο αντιηλεκτροπληξιακός

-Διάταξη διαφορικού ρεύματος, ή μόνο διαφορικός

-Διακόπτης προστασίας

- ΔΔΕ  Διακόπτης διαφυγής έντασης

-Ηλεκτροστόπ

-RCD (residual carent device)

-FI (Fehlerstromeinrichtung)

Όπως και να το αποκαλούμε είναι ίσως ένα από τα βασικότερα υλικά  της ηλεκτρολογικής εγκατάστασης για την εξασφάλιση ικανοποιητικού επιπέδου ασφάλειας   για την προστασία του καταναλωτή σε περίπτωση ηλεκτροπληξίας ή πυρκαγιάς από ηλεκτρικά αίτια.

Τι  είναι όμως  το RCD  ;

Προκειμένου να αποφύγουμε κουραστικούς ηλεκτρολογικούς όρους θα  το αποκαλέσουμε σαν ένα άγρυπνο φρουρό  με το χέρι στον γενικό διακόπτη. Αν και όταν εντοπίσει επικίνδυνη διαρροή ρεύματος προς την γη    διακόπτει αμέσως την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και δεν επιτρέπει την επανατροφοδοσία εκτός και αν δεν υπάρχει πλέον η αιτία που προκάλεσε την διαρροή.  

Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι όσο λειτουργεί σωστά η διάταξη διαφορικού ρεύματος και εποπτεύει την εγκατάσταση μας δεν διατρέχουμε κίνδυνο από επικίνδυνες διαρροές ρεύματος προς την γη.

Δυστυχώς όμως είναι ένα ευαίσθητο ηλεκτρολογικό υλικό, που μπορεί να επηρεάζεται σε σφοδρές κακοκαιρίες από πτώσεις κεραυνών με πιθανότητα να το καταστρέψουν. Επομένως, για να επιτύχουμε μεγαλύτερη ασφάλεια δεν είναι φρόνιμο να αναπαυθούμε αποκλειστικά στη χρήση του ρελέ. Σαν δικλίδα ασφαλείας είναι αναγκαία η μικρή αντίσταση γείωσης της εγκατάστασης και η πολύ μικρή αντίσταση βρόχου σφάλματος, τα οποία καθιστούν το ρελέ αποτελεσματικότερο και σε περίπτωση μη λειτουργίας του (π.χ. λόγω βλάβης) κάνουν τα άλλα μέτρα προστασίας (π.χ. ασφάλειες) να λειτουργήσουν αποτελεσματικότερα.  

Παρόλο το γεγονός ότι, αυτή η διάταξη προστασίας είναι υποχρεωτική από την νομοθεσία,  πολλοί συνάδελφοι έχουν παρεξηγήσει τον σκοπό ύπαρξης του ρελέ προστασίας και το παρακάμπτουν, με διακόπτη παράκαμψης ή By pass στην ορολογία μας, με πρόσχημα την εξυπηρέτηση του καταναλωτή για την άμεση επαναλειτουργία την εγκατάστασης θέτοντας βέβαια σε μεγάλο κίνδυνο τους χρήστες της αν και αυτή η παράκαμψη είναι απαγορευμένη Νομοθετικά!

Προκειμένου, ο καταναλωτής να αποφύγει το διακόπτη παράκαμψης, μπορεί ο ηλεκτρολόγος να τοποθετήσει περισσότερα από ένα ρελέ. Ιδανικότερα, θα ήταν κάθε ηλεκτρολογική γραμμή να είχε την δική της διάταξη διαφορικής προστασίας, αλλά λόγω του υψηλού κόστους εναλλακτικά προτείνεται ο διαχωρισμός της εγκατάστασης σε τρία ή τέσσερα ελεγχόμενα μέρη από διατάξεις διαφορικής προστασίας και την τοποθέτηση διπολικών ή τετραπολικών ασφαλειών για την εύκολη απομόνωση της προβληματικής γραμμής.

Σημαντικό επίσης είναι να ακολουθούνται οι οδηγίες των κατασκευαστών και των εγκαταστατών για την χρήση του μπουτόν τεστ που υπάρχει πάνω στην διάταξη διαφορικού ρεύματος

Είναι απαραίτητο το ρελέ να δοκιμάζεται σε τακτά χρονικά διαστήματα και ύστερα από σφοδρές κακοκαιρίες και πτώση κεραυνών, με τη χρήση του μπουτόν τεστ. Αυτή η απαίτηση προκύπτει και νομοθετικά (δοκιμή τουλάχιστον κάθε 6μηνο). Σε περίπτωση που  δεν λειτουργήσει η διάταξη απαιτείται να αντικατασταθεί επειγόντως.

Η μέτρηση του ρελέ, άρα ο πραγματικός ηλεκτρολογικός έλεγχος της λειτουργίας του είναι υπόθεση δυο λεπτών από ένα ηλεκτρολόγο με  διακριβωμένο όργανο και το κόστος της εργασίας είναι χαμηλό. Αυτός ο πραγματικός ηλεκτρολογικός έλεγχος των ρελέ μια φορά τον χρόνο θα έχει σαν αποτέλεσμα  μια ασφαλέστερη εγκατάσταση.

Η παραπάνω ενέργεια είναι απλή ώστε να μην υπάρχει αμφιβολία για την αποτελεσματικότητα του ρελέ και κατά επέκταση για την ασφάλεια σας.

Τέλος θα πρέπει να επισημανθεί ότι αν κάποιος βρίσκεται σε μονωτικό δάπεδο και περάσει από το σώμα του ηλεκτρικό ρεύμα (άρα το ρεύμα δεν ρέει προς την γη) τότε ΔΕΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΤΑΙ από ηλεκτροπληξία από κανένα ηλεκτρολογικό υλικό!

Με ενα κλίκ στο παρακάτω Link ένα ενδιαφέρον άρθρο 

RCD  Για τεχνικούς και για Συναδέλφους  κ. Γιώργου Σαρρή 

Στη φυσική, ο χώρος που περιβάλλει ένα ηλεκτρικό φορτίο ή παρουσία ενός χρονικά μεταβαλλόμενου μαγνητικού πεδίου έχει μια ιδιότητα που καλείται ηλεκτρικό πεδίο. Το ηλεκτρικό πεδίο ασκεί μια δύναμη επάνω σε άλλα ηλεκτρικά φορτισμένα αντικείμενα. Την έννοια του ηλεκτρικού πεδίου εισήγαγε για πρώτη φορά ο Μάικλ Φαραντέι.